به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، آقای جمال میرزایی رئیس انجمن تولیدکنندگان لاستیک، آقای محمدرضا آل سارا رئیس اتحادیه فروشندگان لاستیک و روغن تهران با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری پنجشنبه ۱۶ شهریور سیما و آقای محسن صفدری مدیرکل دفتر صنایع شیمیایی و پلیمری در ارتباط تصویری و آقای پالوج مدیرکل بازرسی کالاهای سرمایهای سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولید کنندگان در ارتباط تلفنی با این برنامه، علت نبود ثبات قیمت در بازار لاستیک را بررسی و درباره آن بحث و تبادل نظر کردند.
متن کامل این برنامه به شرح زیر است:سوال: در خبرها داشتیم که چالش تخصیص ارز مورد نیاز برای تامین مواد اولیه تولید لاستیک مرتفع شده و به زودی مشکلات بازار این محصول برطرف میشود. حدود ۶ ماه پیش بود که بازار لاستیک خودرو با چالشهایی روبرو شد مشکلاتی که هرچند برای حل آن اقداماتی انجام شد، اما کافی نبود پیامد آن هم شد تشکیل صفهای طولانی برای دریافت لاستیک با نرخ مصوب، اما حالا مسئولان وزارت صمت میگویند با حل شدن مشکل تامین و تخصیص ارز مواد اولیه و در نتیجه افزایش تولید بازار محصول به ثبات میرسد. در گفتگوی ویژه خبری امشب این موضوع را مورد بررسی قرار میدهیم، اما ابتدا یک گزارش ببینیم.
“پخش گزارش”
سوال: آقای میرزایی هفتههای گذشته از مشکلات تخصیص ارز برای مواد اولیه صحبت شده بود الان این موضوع به کجا رسیده است؟میرزایی: مستحضر هستید که ما مشکلات ارزی ما از انتهای سال گذشته شروع شد متاسفانه تا امروز که در خدمت شما هستیم ادامه پیدا کرد در هفتههای اخیر گشایشهایی توسط بانک مرکزی ایجاد شد و وعدههایی داده شد که انشاالله در هفتههای آینده بتوانیم مشکلات تامین ارزمان را برطرف کنیم.متاسفانه ما در ۵ ماه گذشته حدود ۱۰ درصد از تناژ را از دست دادیم در حالی که میتوانستیم ۱۰ درصد نسبت به سال قبل افزایش تناژ داشته باشیم اگر این اختلاف ۲۰ درصدی حل شود ان شالله شرایط به گونهای پیش برود که ما بتوانیم در ماههای آتی بخشی از آن را جبران کنیم.سوال: منظور چیست که میگویید تناژ را از دست دادیم؟میرزایی: خوب بخشی از ظرفیتهای تولیدی را ما در ۵ ماه گذشته از دست دادیم به واسطه تامین نشدن به موقع ارز، ما متاسفانه برخی از کالاها را نتوانستیم از گمرک ترخیص کنیم به واسطه این که تامین انجام نشده بود و ذینفع ارز خودش را دریافت نکرده بود و این باعث شد که متاسفانه واحدهای تولیدی ما با کاهش تولید روبرو شوند.سوال: این موضوع در الان در چه شرایطی است؟ ارزی که گفتند تامین میشود شده است یا فقط در حد قول مساعد است؟میرزایی: نه قول مساعد دادند یک مقدار هم تامین ارز انجام شده است، ولی نه به اندازه مورد نیاز و قرار است بهبود پیدا کند و وعدههایی دادهاند ما به همراه وزارت صمت در بانک مرکزی حضور پیدا کردیم و هم خودمان پیگیر هستیم ان شالله این اتفاق بیفتد و مشکلات ارزی ما برطرف شود.سوال: آقای صفدری سلام بر شما، ارز مورد نیاز مواد اولیه چه زمانی به دست تولید کنندگان میرسد؟صفدری: سلام بر شما از ابتدای امسال که قرار بر این شد که برای کالاهای راهبردی و حساس کشور ارز تالار اول و ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی تخصیص داده شود پیشنهاد وزارت صمت بر قرارگیری ارز ۲۸۵۰۰ تومانی برای لاستیک وارداتی و مواد اولیه صنعت لاستیک بود که به حمدالله این مصوب شد و از ابتدای سال ثبت سفارشها بر مبنای ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی تایید شد و در مرحله تخصیص از ابتدای سال مشکلات عدیدهای داشتیم، اما در مرحله تخصیص در یکی دو ماه گذشته بانک مرکزی توافقاتی را داشتیم و مساعدتهایی را داشتند که تخصیص تقریبا ۲۴ تا ۴۸ ساعته دارد انجام میشود و تامین ارز و خرید ارز هم تقریباً بر همین اساس کمتر از یک هفته دارد انجام میشود، اما ایراد اصلی که الان آقای میرزایی هم اشاره فرمودند در مرحله حواله کردن و انتقال پول به ذینفع خارجی است که از طریق یک سری کارگزاریهایی که بانک مرکزی معرفی میکند انجام میشود این فعلاً یک مقدار چالش داریم با بانک مرکزی و دوستان بانک مرکزی به کمک کارگزارانی که در اختیار دارند این موضوع را دارند پیگیری میکنند جلسات متعددی هم در بانک مرکزی و در کارگزاریهای مرتبط داشتیم من امیدوار هستم دوستان، یکی از کارگزاریهای اصلی که بحث انتقال مبالغ را دارند برای صنعت تایر و وارد کنندگان تایرهای باری و اتوبوسی اینها قول هفته آینده را دادهاند به شرط اینکه مشکلات بحث اسناد و مستندات و مدارکش مرتفع شود، گفتند تا انتهای هفته آینده انشالله به نتیجه خواهد رسید.سوال: آقای صفدری تولید ما امسال نسبت به سال گذشته چه تغییری داشته است؟صفدری: گزارشی که آقای اناری زحمت کشیدند و تهیه کردند، الان بازار ملتهب است دلیل اصلی آن کاهش تولید نسبت به سال گذشته است، حالا من عدد آقای میرزایی را اصلاح میکنم عددی که ما داریم بر اساس سامانه جامع تجارت و اطلاعاتی که خود تولید کنندهها وارد میکنند ما کاهش ۱۴ درصدی داشتیم نسبت به نسبت مشابه سال گذشته یعنی ۵ ماهه امسال تا ۳۱ مرداد نسبت به ۳۱ مرداد سال ۱۴۰۱ عددی حدود ۱۴ درصد کاهش داشتیم.سوال: یعنی تولید چقدر بوده و الان چقدر شده است؟صفدری: تولید پارسال حدود ۹ میلیون و صد هزار حلقه بوده امسال رسیده به ۸ میلیون حلقه تقریباً یک میلیون و ۱۰۰ هزار حلقه ما در بخش سواری کاهش تولید داشتیم.سوال: نیاز بازار چقدر است؟صفدری: نیاز بازار ببینید ما سالانه ۲۴ میلیون حلقه نیاز داریم اگر اعداد و ارقام را طی سالهای گذشته بررسی کنیم میبینیم این ۲۴ میلیون عدد تقریباً ثابت بوده که ۲۱ میلیون عددش از محل تولید داخل و حدود ۳ میلیون حلقه از محل واردات تامین میشده که متاسفانه امسال ما یک درصد کاهش واردات تایرهای سواری داشتیم به خاطر بحثهای ارزی و حدود ۱۴ درصد هم کاهش در بخش تولید داشتیم.سوال: این کی جبران میشود؟ الان با توجه به این که میگویید ارز تخصیص پیدا کرده است و مشکل حل میشود کی جبران میشود؟صفدری: به محض اینکه بانک مرکزی از طریق کارگزارانش مبالغ را حواله کند و منتقل کند به ذینفعان فروشنده خارجی این مشکلات ان شالله برطرف میشود، منتها ما تمهیداتی هم داشتیم از ابتدای سال بحث ترخیص ۹۰ درصدی را داشتیم تسریع در تخصیص و تامین ارز صدور ثبت سفارشها را داشتیم و پیگیریهای متعددی کردیم من امیدوار هستم تا هفتههای آتی ان شاالله به یک نتایج مثبتی برسیم، عدد هم عدد خیلی بالایی نیست برای کشور یعنی ما تقریباً ۲۵۰ تا ۳۰۰ میلیون دلار اگر برای واردات لاستیک آماده در کشور صرف شود و برای تهیه مواد اولیه اصلی که از خارج از کشور با عرض ۲۸۵۰۰ تومانی تهیه میشود حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ میلیون دلار هم کنار بگذاریم این صنعت ان شاالله ا به ثباتی میرسد و صنعت صنعتی راهبردی است اگر ما این محصول را نداشته باشیم انتقال کالاها از بنادر قطعاً با مشکل مواجه میشود و متاسفانه مشکلاتی به وجود خواهد آمد که ان شالله ما پیگیری میکنیم که به آن مرحله نرسد.سوال: آقای صفدری با ما همراه باشید ما باز هم همراه شما خواهیم بود، آقای آل سارا خدمت شما عرض سلام و خدا قوت دارم، برخی از مشکلات بازار لاستیک هم در گزارش بود که به سطح عرضه برمیگردد این دو نرخی شدن بازار لاستیک ناشی از چیست؟آل سارا: من عرض سلام و عرض ادب خدمت شما و بینندگان عزیز دارم در شرایط فعلی تولید کنندگان انگیزه در تولید لاستیک را کاهش دادند و همین مسئله باعث شده که کمبود لاستیک در بازار احساس شود و توزیع کنندگان دسترسی به لاستیک برای توزیع کمتر پیدا کنند و این مشکل در این شرایط فعلی خوشایند نیست با توجه به توان تولید کنندگان و با توجه به شرایط معنی ندارد صف درب مغازههای لاستیک فروشی به وجود بیاید، ما آمادگی این را داریم که اگر لاستیکها را به موقع به ما تحویل دهند ما بتوانیم توزیع عادلانه را داشته باشیم.سوال: هر چند تولید کاهش نه چندان زیادی هم داشته باشد به هر صورت لاستیک در بازار است، ولی الان با این مواجه هستیم که الان با یک نرخ مصوب در بازار لاستیک داریم و یک نرخ فراتر از آن که بعضاً از دو برابر هم عبور میکند و به هر صورت اگر واقعا نرخ مصوبی است خوب تمام لاستیکهایی که در بازار است باید بر اساس همان نرخ عرضه شود این به نظر میآید که در سطح عرضه هم ضعفی وجود داشته باشد حداقل در حوزه نظارت.صفدری: به نظر من ضعف در توزیع از آنجا صورت میگیرد که لاستیک از طرف تولید کننده به توزیع کننده تزریق نمیشود.سوال: پس کجا میرود؟آل سارا: الان عرضه لاستیک به توزیع کنندگان آن قدر ناچیز است که وقتی که توزیع میکنیم دیده نمیشود سوال: میگویند فقط یک میلیون حلقه کاهش پیدا کرده است یعنی خیلی رقم زیادی نیست. سهمیه نمایندگیهای ما یک زمانی در هر سبدی مثلاً ۱۰۰ حلقه ۱۴۰ حلقه ۸۰ حلقه بود الان بعضی از سبد نمایندگان ما ۴ حلقه پرایدی در آن میگذارند.سوال: این تغییر در چه بازه زمانی به وجود آمد؟آل سارا: از زمانی که سال گذشته که کارخانهها دچار مشکل ارزی شدند عرضه روز به روز کاهش پیدا کرد سوال: همان موقع که شما میفرمایید باز عرضه هنوز کم نشده بود باز هم همین مشکل دو نرخی در بازار بود آل سارا: زمانی که عرضه و تقاضا مطابق با نیاز نباشد قطعاً این دوگانگی قیمت به وجود میآید و اجتناب ناپذیر است.سوال: یعنی شما میفرمایید که بحث نظارت اصلاً اینجا وجود ندارد؟آل سارا: وقتی عرضه نباشد افزایش قیمت طبیعی است و اتفاق میافتد.سوال: افزایش قیمت نیست در بازار لاستیکهایی که موجود است برخیهایش را با نرخ مصوب توزیع میکنند، ولی بخش زیادی را هم با نرخ فراتر از نرخ مصوب عرضه میشود الان مشکل اینجا است.آل سارا: یک سری تقاضاهای کاذب وارد بازار شد که نیاز به لاستیک را بیشتر کرد به عنوان مثال الان در این ۳،۴ سال گذشته ماشینهای صفر کیلومتر که نیاز به لاستیک نداشتند الان وارد بازار شدند و یک تقاضای مضاعف را به وجود آوردند این تقاضاها که در قبالش تقاضای لاستیک دارند و زمانی که لاستیک نیست و عرضه نمیشود یا کم عرضه میشود این نا تعادلی باعث تنش در بازار خواهد شد و طبیعی است که این اتفاق بیفتد.سوال: چاره این چیست؟ شما میفرمایید عرضه باید زیاد شود یعنی اصلاً میفرمایید بحث نظارتی نیست، چون به هر صورت اتحادیه یک بحث نظارتی هم دارد شما میفرمایید اصلاً این بحث در خصوص دو نرخی شدن دخیل نیست؟آل سارا: نظارت زمانی جواب میدهد که تخلفی در آن صورت بگیرد وقتی تخلفی نیست و لاستیک آنقدر عرضهاش کم است که همان موقع که توزیع میشود دیده نمیشود، وقتی دیده نمیشود این تخلف نیست عرضه کم است عرضه را باید جبران کرد و باید شرایطی را به وجود آورد که تولید کننده بتواند تولیدش را بکند و عرضه لاستیک را داشته باشد، من به عنوان توزیع کننده زمانی که توزیع لاستیک را ندارم و نمیتوانم لاستیک را از تولید کننده تحویل بگیرم چگونه عرضه کنم؟سوال: من میگویم زمانی که این مشکل وجود نداشت باز هم این دو نرخی بود.آل سارا: این طبیعی است ببینید یک سری لاستیکهایی را الان بعضا میآیند از واحدهای صنفی ما تحویل میگیرند مازاد بر نیازشان است بعضیها میبرند در خانه و بعضیها در بازار عرضه میکنند آنها هم که نمایندگی ندارند اجبار دارند کاسبی کنند از همین دلالی و لاستیک را از مصرف کنندهها میخرند و دوباره عرضه میکنند برای امرار معاش.سوال: همکار ما برای تهیه گزارش به بازار لاستیک آمده بود و آنجا بنرهایی باید نصب شود برای عرضه لاستیک با نرخ مصوب وقتی که همکارم تعریف میکرد وقتی که ما به بازار رفتیم این بنرها را نصب کردند و آنجا شروع کردند به عرضه با نرخ مصوب وقتی که از بازار آمدند بیرون شاهد این بودند که بعد از مدتی برگشته و دیده هیچ کدام از این بنرها نیست، اینها ضعف نظارتی است.آل سارا: این موضوعی که ایشان میگویند این گزارش برای شب عید است که شب عید این اتفاق افتاد و واقعاً لاستیک کم بود الان هم است بعد از شب عید هم باز این اتفاق افتاد. یک مدت بعد از عید به یک ثبات نسبی رسیده بود تا جایی که خبرنگار شما اذعان داشت که دارد بهتر میشود، ولی باز دوباره تولید کننده دچار چالش شد و آن چالش که تولید کننده در تولید به آن مواجه میشود اتوماتیک وار به توزیع کننده انتقال پیدا میکند انتقادی که میشود من زمانی میتوانم پاسخگو باشم که کالا به اندازه کافی به واحدهای صنفیمان تحویل شده باشد.ادامه دارد